
De Grand-Duc Guillaume IV.
Gebuer 22 Abrëll 1852
zu Biebrich um Rhäin, Däitschland
- Biografie
- Kandheet an Educatioun: déi nassauesch Wuerzelen
- Exil a militäresch Karriär
- Ierfgroussherzog: Virbereedung op den Troun
- En ëmstriddent Bestietnis: d’Unioun mam Marie Anne vu Bragança
- Herrschaft a Liewensenn: Krankheet a Regence
- Vermiechtnes: d’Konsolidatioun vun der Dynastie
- Fotoe vum Grand-Duc Guillaume IV.
Biografie
Obwuel se vu senger Krankheet gezeechent war, war d’Herrschaft vum Guillaume IV. entscheedend fir d’Konsolidatioun vun der Lëtzebuerger Dynastie.
De Grand-Duc Guillaume IV. ass an der Lëtzebuerger Geschicht eng relativ onbekannte Figur, obwuel en an der Konsolidatioun vun der nationaler Dynastie eng entscheedend Roll gespillt huet. Iwwer senger bal sechsjäreger Herrschaft läit den däischtere Schied vun enger Krankheet, ënner där hien zanter 1898 leit an déi no an no zu enger Aphasie féiert. Mee trotz senger ugeschloener Gesondheet huet de Guillaume IV. e bedeitend Vermiechtnes hannerlooss, besonnesch duerch seng Decisioun, säi Meedchen, d’Marie-Adelaïde, als Trounfollgerin ze bestätegen an domat de Fortbestand vum Haus Nassau-Weilburg ze sécheren.
Bestuet mat
Jong / Duechter vun
Kanner

D’Grande-Duchesse Charlotte

D’Grande-Duchesse Marie-Adélaïde

D’Prinzessin Sophie vu Lëtzebuerg

D’Prinzessin Antonia vu Lëtzebuerg

D’Prinzessin Hilda vu Lëtzebuerg

D’Prinzessin Élisabeth vu Lëtzebuerg
Frères/Sœurs

De Prënz Franz Joseph vun Nassau

D’Prinzessin Hilda vun Nassau

Portrait vum jonken Ierfprënz Guillaume IV de Nassau
© Kollektioun Cour grand-ducale
Kandheet an Educatioun: déi nassauesch Wuerzelen
De Guillaume gëtt den 22. Abrëll 1852 op Schlass Biebrich, der Summerresidenz vun den Herzoge vun Nassau virun de Paarte vu Wiesbaden, der Haaptstad vum Herzogtum Nassau, als eelste Jong vum Grand-Duc Adolph a senger Fra, dem Adelheid Marie vun Anhalt-Dessau, gebuer. Seng Gebuert gëtt duerch honnert Kanouneschëss bekanntgemaach an am ganzen Herzogtum lauden d’Klacken.

Source : Collection photographique de la Maison grand-ducale
Déi éischt Liewensjoer vum Prënz Guillaume sinn enk mam Herzogtum Nassau verbonnen, an deem seng Virfare wärend bal néng Joerhonnerte regéiert hunn. Seng Educatioun, déi an d’Hänn vu Privatenseignantë geluecht gouf, soll hien op d’Militärliewen a seng zukünfteg Aufgaben als Prënz virbereeden. Vun 1858 u studéiert hien op Schlass Biebrich ënnert der Opsiicht vum Professer Philipp Türck. Hie kritt Unterrecht an de Fächer al a modern Sproochen, Mathematik, Geschicht, Literatur a Relioun an entwéckelt ënner der Féierung vum geeschtleche Beroder Dilthey eng ausgepräägt spirituell Sensibilitéit. Och Zeechen-, Museks- an Danzcoursen, genee ewéi d’Etikett stinn um Léierprogramm, dee vun 1863 un och e militäresche Volet ëmfaasst.
De Guillaume, e liewegt a virwëtzegt Kand, studéiert vun 1862 un zesumme mam Adolph Goetz, dem Jong vum Beroder Friedrich Goetz, an hält sech mat him am Rheingau an am Juegdpavillon Platte, deen der herzoglecher Famill gehéiert, op. Am Alter vun eelef Joer begéint hien dem Keeser Franz-Joseph I. vun Éisträich an hält am Joer 1864 eng Ried beim 25. Trounjubiläum vu sengem Papp, déi groussen Androck hannerléisst. A senge jonke Joren ass hien och reegelméisseg op Besuch bei sengem Monni, dem Prënz Nikolaus, an ënnerhëlt Ausflich an der Géigend ronderëm Wiesbaden.
Exil a militäresch Karriär

Portrait vum Ierfprënz Guillaume IV. vun Nassau an der éisträichescher Militäruniform
© Kollektioun Cour grand-ducale
D’Joer 1866 markéiert e wichtegen Aschnëtt am Liewe vum deemools 14-järege Prënz Guillaume. Den Herzog Adolph bleift sengen Iwwerzeegungen trei an ënnerstëtzt Éisträich am Konflikt géint Preussen, mee no der éisträichescher Nidderlag an der Schluecht vu Königgrätz annektéiert Preussen d’Herzogtum Nassau an den Adolph verléiert säin Troun. Déi herzoglech Famill muss hir historesch Héichbuerg verloossen.
No engem éischten Openthalt zu Heidelberg an engem Tëschestopp zu Rumpenheim verbréngt d’Famill d’Fréijoer an de Summer vum Joer 1867 deels zu Ouchy bei Lausanne an deels zu Gräfenberg, wou de Guillaume de 7. Juli 1867 seng Konfirmation feiert.

Source : Collection photographique de la Maison grand-ducale
Well de Prënz Guillaume seng dynastesch Uspréch op d’Herzogtum Nassau verluer huet, entscheet hie sech fir eng militäresch Karriär. Am September 1867 trëtt hien an d’Kadetteschoul vum Kinnekräich Sachsen zu Dresden an. Nodeem hien hei säin Diplom krut, hält hie sech an der Schwäiz op, fir säin Offizéiersexame virzebereeden, deen hien de 17. Oktober 1873 zu Brünn mat Auszeechnung ofleet. Duerno schléisst hie sech als Leutnant am Dragonerregiment Nr. 12 “Graf Neipperg” zu Proßnitz (Prostějov an Tschechien) der éisträichescher Arméi un.
Hien déngt a verschiddene Garnisoune vun der éisträichescher Monarchie a gëtt 1873 zum Oberleutnant an 1875 zum Hauptmann befërdert. De Prënz Guillaume, deen u ville Militärmanöveren deelhëlt, gëtt vu senge Virgesetzten a Komerode wéinst senge Kompetenzen, senger Zouverlässegkeet a senger Héiflechkeet héich geschat. Hie klëmmt Schratt fir Schratt d’Karriärsleeder erop, gëtt 1878 Majouer, 1881 Oberstleutnant an 1884 Oberst, e Rang, deen him de Kommando iwwer d’Husareregiment Nr. 1 “Kaiser” abréngt.

Source : Collection photographique de la Maison grand-ducale

Source : Collection photographique de la Maison grand-ducale
Ierfgroussherzog: Virbereedung op den Troun

Postkaart vum Ierfgroussherzog Guillaume IV. vu Lëtzebuerg
© Kollektioun Cour grand-ducale
1884 erhéicht den Doud vum Prënz Alexander vun Oranien-Nassau, dem ernannten Nofollger vum Kinnek-Groussherzog Guillaume III., d’Warscheinlechkeet, datt säi Papp, den Adolph, op den Troun vu Lëtzebuerg kënnt. De Prënz Guillaume bereet sech doropshin aktiv op seng Roll als Ierfgroussherzog vir. Hie gëtt seng militäresch Funktiounen op a kënnt wärend sengem Papp senger Regence 1889 eng éischte Kéier mat him zesummen op Lëtzebuerg. Am November 1890, wou den Adolph den Troun iwwerhëlt, kënnt hien an d’Land zeréck a gëtt vum Paul Eyschen, dem deemolege Regierungschef, an déi lafend Geschäfter vum Land agefouert.
De Prënz Guillaume gëllt vun Ufank un als e Prënz, deem et wichteg ass, d’Land ze moderniséieren. Besonnesch interesséiert weist hie sech un der Gestioun vun de Bëscher an un der Reglementatioun vun der Juegd.
En ëmstriddent Bestietnis: d’Unioun mam Marie Anne vu Bragança
D’Fro vum Bestietnes vum zukünftege Guillaume IV. mam Marie Anne vu Bragança léist hefteg Debatten aus.

Source : Collection photographique de la Maison grand-ducale
1884 refuséiert den Herzog Adolph seng Awëllegung a berifft sech dobäi op d’Konfessiounsënnerscheeder tëschent dem Prënz Guillaume, engem Protestant, an der Prinzessin Marie Anne, enger Katholickin, déi aus der kinneklecher portugisescher Dynastie am Exil, dem Haus Bragança, staamt. D’Famill vum Marie Anne ënnerhält awer Bezéiungen zum Lëtzebuerger Klerus an et ass dovunner auszegoen, datt de Lëtzebuerger Bëschof Koppes iwwer dat geplangte Bestietnes informéiert war.
Am Joer 1890 biet den Ierfgroussherzog Guillaume de Paul Eyschen, beim Hellege Stull ze intervenéieren, fir de Seege vum Poopst Leo XIII. ze kréien, leider ouni Succès. De Poopst refuséiert, vun de Praktiken ofzewäichen, a fuerdert, datt d’Kanner aus dëser Unioun am kathoulesche Glawen erzu ginn. De Guillaume weist sech bereet, dës Bedéngung ze akzeptéieren, säi Papp awer, dee staark mat der protestantescher Traditioun vun de Nassauer verwuerzelt ass, bleift retizent. Eréischt am Joer 1893 gëtt de Grand-Duc Adolph schliisslech seng Awëllegung fir d’Unioun vu sengem Jong mat der Prinzessin Marie Anne.

Source : Collection photographique de la Maison grand-ducale
D’Hochzäit gëtt den 21. Juni 1893 op Schlass Fischhorn zu Zell am See gefeiert, an dat souwuel nom kathoulesche Ritus ewéi och nom protestantesche Brauch. D’Gebuert vun hirer eelster Duechter, der Prinzessin Marie-Adélaïde, symboliséiert de konfessionellen Iwwergang vun der Lëtzebuerger Dynastie, well si no der kathoulescher Traditioun gedeeft gëtt.
D’Koppel kritt sechs Kanner: d’Prinzessin Marie-Adélaïde (1894–1924), déi d’Nofolleg vun hirem Papp untrëtt; d’Prinzessin Charlotte (1896–1985), déi d’Nofolleg vun hirer Schwëster untrëtt; d’Prinzessin Hilda (1897–1979), d’Prinzessin Antonia (1899–1954), d’Prinzessin Elisabeth (1901–1950) an d’Prinzessin Sophie (1902–1941).

Déi groussherzoglech Famill
© Kollektioun Maison grand-ducale de Luxembourg
Herrschaft a Liewensenn: Krankheet a Regence

Source : Collection photographique de la Maison grand-ducale
1898, wärend engem Openthalt am groussherzogleche Palais, rutscht de Grand-Duc Adolph aus a brécht sech den Uewerschenkel. Wou de Guillaume dat gewuer gëtt, kritt hien en Hiereschlag, schéngt sech awer zimmlech séier dovunner ze erhuelen. Eréischt vun 1905 un, dem Joer, an deem hien op de groussherzoglechen Troun kënnt, manifestéiere sech d’Follge vun dësem Hiereschlag. Wärend sengem Openthalt op Schlass Hohenburg a Bayern kritt de Guillaume en zweeten Hiereschlag, deen den Ufank vun enger progressiver Lämung markéiert.
Säi gesondheetlechen Zoustand verschlechtert sech rapid an esou ass hie geschwënn net méi an der Lag, seng Funktiounen auszeüben. D’groussherzoglech Famill residéiert nëmmen nach seelen zu Lëtzebuerg, well de Grand-Duc sech Kueren a Behandlungen ënnerzéie muss, déi hien drun hënneren, a seng Walheemecht ze kommen. 1908 gëtt seng Fra Marie Anne als Regentin vum Grand-Duché vereedegt a stellt esou d’Kontinuitéit vun der Muecht sécher. Well dat fréiert Schlass Bierg, d’Lëtzebuerger Residenz vun der ierfgroussherzoglecher Koppel, éier de Guillaume IV. op den Troun koum, grad am Ëmbau ass, lount d’groussherzoglech Verwaltung d’Villa Schaefer, fir datt d’Regentin mat hire Meedercher no beim groussherzogleche Palais wunne kann.

Source : Collection photographique de la Maison grand-ducale
Well et kee männlechen Nofollger gëtt, ass d’Successioun vum Grand-Duc Guillaume IV., dem leschten direkte männlechen Nofollger vun den Nassauer, ëmstridden. Sou behält sech 1907 e Cousin, deen aus dem morganatesche Bestietnes vum Adolph sengem Brudder - dem Nikolaus vun Nassau - mat der Duechter vum russeschen Dichter Puschkin ervirgoung, d’Recht vir, Usproch op de groussherzoglechen Troun an op d’Familljeverméigen ze erhiewen. Hie gëtt dobäi esouguer vu verschiddene liberal-sozialisteschen Deputéierten ënnerstëtzt, bis de Guillaume IV. d’Rechtméissegkeet vun der Prinzessin Marie-Adélaïde duerch en Zousaz am Familljepakt bestätegt. Mat dësem Gest schaaft hien d’Lex Salica fir d’Trounfolleg of.
De Grand-Duc Guillaume IV., deen zanter siwe Joer un enger Aphasie leit, erhëlt sech net vu senger Krankheet a stierft de 25. Februar 1912, fënnef Méint no sengem Retour op Schlass Bierg, wou elo den Ëmbau ofgeschloss ass. Seng stierflech Iwwerreschter ginn an d’Krypta vun der protestantescher Kierch zu Weilburg iwwerfouert, wou scho seng Virfare rouen.

Source : Collection photographique de la Maison grand-ducale

Source : Collection photographique de la Maison grand-ducale

Source : Collection photographique de la Maison grand-ducale
Vermiechtnes: d’Konsolidatioun vun der Dynastie

Source : Collection photographique de la Maison grand-ducale
Obwuel se vu senger Krankheet gezeechent war, war d’Herrschaft vum Guillaume IV. entscheedend fir d’Konsolidatioun vun der Lëtzebuerger Dynastie. Andeem hie seng eelsten Duechter, d’Marie-Adélaïde, trotz der Lex Salica, déi eng männlech Successioun virschreift, zu senger Nofollgerin ernennt, mécht hien d’Diere fir eng weiblech Nofolleg op an erlaabt der Dynastie Nassau-Weilburg hire Fortbestand. Dës Decisioun war zu deem Zäitpunkt vläicht ëmstridden, si huet awer eng wichteg Roll fir d’Zukunft vum Grand-Duché gespillt, andeem si dem Land Autonomie an Onofhängegkeet garantéiert huet.