Direkt op den Haaptinhalt

Groussherzogleche Palais

Zanter 1895 déngt de groussherzogleche Palais dem Grand-Duc als Aarbechtsplaz fir seng Funktiounen als Staatschef auszeféieren. D’Administratioun vun der Maison du Grand-Duc ass och am Palais an an deenen zougehéieregen Annexen etabléiert.

D’Geschicht vum Gebai, déi vu verschiddene Notzungsformen a Bauphase gepräägt ass, geet zeréck op den Ufank vun de 1570er Joren.

Zu där Zäit gouf dat aalt Gemengenhaus no der Explosioun vun engem Polverdépôt, deen am Späicher vum Franziskanerklouschter gelagert war an 1554 e Brand ausgeléist hat, komplett nei opgebaut. D’Fassad am Renaissancestil staamt aus där Zäit.

Am 18. Joerhonnert huet dat vergréissert Gemengenhaus fir d’éischt als zentral Administratioun gedéngt, duerno als Sëtz vun der Präfektur vum Département des Forêts, mat Lëtzebuerg, dat zanter 1795 Haaptuert war. Méi spéit war et de Sëtz vun der Regierung ënnert der Herrschaft vum Kinnek-Groussherzog Guillaume I., Prënz vun Oranien-Nassau. Ausserdeem huet d’Gebai als Sëtz fir verschidden Administratioune gedéngt, dorënner d’Provinzialstänn an d’Chamber bis 1859.

© Maison du Grand-Duc / Sophie Margue

Nom Doud vum Kinnek-Groussherzog Guillaume III. am November 1890 hat d’lëtzebuergesch Bevëlkerung d’Hoffnung, datt sech d’groussherzoglech Famill permanent zu Lëtzebuerg néierloosse géif. Allerdéngs huet de Grand-Duc Adolph sech net direkt an der Haaptstad installéiert. Dat aalt Gemengenhaus, als administrativt Gebai konzipéiert, huet net de Besoine vun engem prënzlechen Haff entsprach. Wat d’Schlass Walfer ugeet, esou huet sech dëst als ze fiicht an ze kleng erausgestallt, fir dat ganzt Personal vum Souverain ënnerzebréngen.

Porche d’entrée du Palais, avril 1939

Porche d’entrée du Palais, avril 1939

Photothèque de la Maison grand-ducale, © Cour grand-ducale / photographe inconnu

De Grand-Duc Adolph an d’Grande-Duchesse Adelheid Marie hunn haaptsächlech am Ausland gelieft: op de Schlässer Königstein am Taunus an Hohenburg a Bayern, souwéi an de Bade- a Kuurstatiounen Abbazia un der Adria a Santa Margherita um Golf vu Genua. Parallel dozou hat den Adolph Schlass Bierg vun der Kinnigin vun den Nidderlanden ofkaaft, wou sech den Ierfgroussherzog, de spéidere Guillaume IV., néiergelooss huet.

An dësem Kontext huet den Adolph ab 1891 den Ëmbau vum ale Gemengenhaus zu enger offizieller Residenz an d’Weeër geleet an esou d’Käschte fir de Bau vun engem neie Palais erspuert.

Façade du Palais grand-ducal pendant les travaux d’extension et de rénovation des années 1890

Façade du Palais grand-ducal pendant les travaux d’extension et de rénovation des années 1890

Photothèque de la Maison grand-ducale, droit commun / Charles Bernhoeft

Façade du Palais grand-ducal avant les travaux de transformation ordonnés par le Grand-Duc Adolphe

Façade du Palais grand-ducal avant les travaux de transformation ordonnés par le Grand-Duc Adolphe

Photothèque de la Maison grand-ducale, droit commun / Charles Bernhoeft

Hie gouf dobäi vum Bréisseler Architekt Gédéon Bordiau ënnerstëtzt, deen och schonn d’Ëmbauaarbechte vu sengem Schlass zu Königstein geplangt hat. De Bordiau huet zesumme mam Staatsarchitekt Charles Arendt (1825–1910) geschafft. D’Aarbechten, déi 1895 ofgeschloss goufen, hunn och de Bau vun engem neie Fligel ëmfaasst, spéider “Aile de Bade” genannt, a sou der jonker Dynastie e Palais ginn, deen dëse Numm verdéngt huet.

De groussherzogleche Palais ass mat engem raffinéierte Mobiliar a Konschtgéigestänn ausgestatt ginn, Schätz aus dem Haus Nassau, déi bis dohi verdeelt waren op de Schlässer Biebrich, Wiesbaden, Weilburg, Frankfurt, Walfer, a Wien. D’groussherzoglech Koppel huet sech den 2. Dezember 1895 offiziell am groussherzogleche Palais néiergelooss.
Projet de restauration de l’ancien Hôtel de Gouvernement à Luxembourg par l’architecte d’État Charles Arendt, 1891

Projet de restauration de l’ancien Hôtel de Gouvernement à Luxembourg par l’architecte d’État Charles Arendt, 1891

Archives de la Maison grand-ducale, © Maison du Grand-Duc

Dësen Ëmbau huet och dozou bäigedroen, d’Dynastie fest an der nationaler Geschicht ze verankeren, déi deemools nach am Entstoe war.

Mat der Hëllef vum Historiker Nicolas van Werveke an dem Kënschtler Michel Engels ass de Bauprojet ronderëm en ikonographesche Programm entwéckelt ginn, deen un d’Geschicht vum Land erënnere sollt. De Grand-Duc Adolph, e Prënz vun däitscher Hierkonft, wollt esou seng Verbonnenheet mat Lëtzebuerg a säi Wëllen zur Integratioun ënnersträichen – duerch eng geschichtlech Symbolik, déi “an de Stee gemeesselt” gouf.

Dës memorial Inszenéierung huet sech an den Inscriptioune vu wichtege Momenter aus der lëtzebuergescher Geschicht gewisen, souwéi a Referenzen un heroesch Figuren ewéi d’Melusina, d’Gräfin Ermesinde, de Grof Henri VII. oder de Jang de Blannen, déi an der Geschichtsschreiwung vum spéiden 19. Joerhonnert als Symboler vu Kontinuitéit an dynastescher Legitimitéiät gëllen. Gläichzäiteg goufen och Bréch mat abezunn, wéi den Dynastiewiessel ënner dem Philipp vu Bourgogne am 15. Joerhonnert.

 

Wéi Lëtzebuerg den 10. Mee 1940 vun der däitscher Wehrmacht iwwerfall ginn ass, huet d’groussherzoglech Famill de Wee an den Exil geholl. De groussherzogleche Palais, un d’Stad Lëtzebuerg ofgetrueden, huet Fändele mam "Hakekräiz" op senger Fassad gedroen. De Palais gouf an e “foyer d’artistes” an an e Concertssall ëmgebaut; zousätzlech ass an der haiteger Salle de la Balance eng Taverne ageriicht ginn.

La Grande-Duchesse Charlotte, le Prince Félix et le Prince Jean acclamés par la foule massée devant le Palais

La Grande-Duchesse Charlotte, le Prince Félix et le Prince Jean acclamés par la foule massée devant le Palais

Photothèque de la Maison grand-ducale, © Germaine van Parys

Drapeau luxembourgeois flottant sur la façade du Palais

Drapeau luxembourgeois flottant sur la façade du Palais

Photothèque de la Maison grand-ducale, © Cour grand-ducale / photographe inconnu

Vun 1991 bis 1995 ass de groussherzogleche Palais hannert de Baustellgerëster verschwonnen.

La toiture du Palais grand-ducal sous la coupole provisoire installée lors des travaux de rénovation du début des années 1990

La toiture du Palais grand-ducal sous la coupole provisoire installée lors des travaux de rénovation du début des années 1990

Collections privées, © Cour grand-ducale

Fresques découvertes lors du chantier de rénovation de la Salle d’Armes

Fresques découvertes lors du chantier de rénovation de la Salle d’Armes

Collections privées, © Cour grand-ducale

Façade du Palais grand-ducal lors des travaux de rénovation des années 1990

Façade du Palais grand-ducal lors des travaux de rénovation des années 1990

Collections privées, © Cour grand-ducale

D’Architektemissioun, déi dem Daniel Gaymard (vu Stroossbuerg) an dem Robert Braun (vu Lëtzebuerg) uvertraut war, huet sech op d’Fassaden an d’Interieure konzentréiert, geleet vun der Iddi, de Palais am Originalstil ze restauréieren, fir seng Pracht ënnert dem Grand-Duc Adolph erëm ervirzehiewen. De groussherzoglechen Haff ass an där Zäit provisoresch an d’Villa Vauban verluecht ginn, wou sech haut de Musée fir Konscht vun der Stad Lëtzebuerg befënnt.

La Salle des Fêtes dans les années 1970

La Salle des Fêtes dans les années 1970

Photothèque de la Maison grand-ducale, © Cour grand-ducale / photographe inconnu

Premier étage du Palais grand-ducal au début des années 2000

Premier étage du Palais grand-ducal au début des années 2000

Photothèque de la Maison grand-ducale, © Cour grand-ducale / Emmanuel Scorceletti

Am Summer mécht de groussherzogleche Palais, Symbol vun der lëtzebuergescher Monarchie, seng Dieren op fir de Public, mat geféierte Visitten, déi vum Luxembourg City Tourist Office organiséiert ginn. De ganzen Erléis geet un d’Fondation du Grand-Duc et de la Grande-Duchesse.

Ass eng Visitt am groussherzogleche Palais méiglech?

De Palais ass während engem Deel vum Joer op fir Visitten. Méi praktesch Informatioune fir Är Visitt ze preparéieren.

Den Interieur vum Palais

La Salle des Fêtes

La Salle des Fêtes

© Maison du Grand-Duc / Sophie Margue

Escalier d’honneur, vue du palier du 1er étage

Escalier d’honneur, vue du palier du 1er étage

© Maison du Grand-Duc / Sophie Margue

La Salle à manger

La Salle à manger

© Maison du Grand-Duc / Sophie Margue

L'Escalier d’honneur, vue du rez-de-chaussée

L'Escalier d’honneur, vue du rez-de-chaussée

© Maison du Grand-Duc / Sophie Margue

Le Salon de Thé

Le Salon de Thé

© Maison du Grand-Duc / Sophie Margue

La Salle d’Armes

La Salle d’Armes

© Maison du Grand-Duc / Sophie Margue

Le Bureau des Ministres, bureau officiel de S.A.R. le Grand-Duc de Luxembourg

Le Bureau des Ministres, bureau officiel de S.A.R. le Grand-Duc de Luxembourg

© Maison du Grand-Duc / Sophie Margue

Le Salon des Cartes

Le Salon des Cartes

© Maison du Grand-Duc / Sophie Margue

Le Salon des Rois

Le Salon des Rois

© Maison du Grand-Duc / Sophie Margue

Loftopname vum Palais

© Maison du Grand-Duc / Sophie Margue

Vue op d'Fassad vum Palais

© Maison du Grand-Duc / Sophie Margue

Vue op en Tuerm vum Palais

© Maison du Grand-Duc / Sophie Margue

Loftopname vum Palais

© Maison du Grand-Duc / Sophie Margue